Wanneer spreken we over nierproblemen bij de kat?

Wanneer de werking van de nieren over langere periode geleidelijk afneemt noemt men dit chronische nierinsuffiëntie. Taken zoals filteren van afvalstoffen uit het bloed, het concentreren van de urine en de aanmaak van het hormoon erytropoïetine worden niet meer volledig uitgevoerd. De afname van de nierfunctie voltrekt zich vaak langzaam en meestal onopgemerkt.

Wat zijn de oorzaken van chronische nierinsufficientie?

Nieren kunnen heel lang een verminderde nierfunctie compenseren. Pas wanneer meer dan 75% van de nierfunctie verloren is gegaan, tonen katten de kenmerkende verschijnselen van deze aandoening. Daarom kan meestal niet meer worden vastgesteld wat de ziekte uiteindelijk heeft veroorzaakt. Enkele oorzaken van chronische nierinsufficientie zijn leeftijdsgebonden veranderingsprocessen (de 'normale' ouderdom), bacteriële of virale infecties, hoge bloeddruk, immunologische oorzaken, tumoren, gifstoffen (bv eten van giftige planten) en aangeboren erfelijke nierafwijkingen zoals PKD (Polycystic Kidney Disease).

Lees meer over PKD...

 

Nierinsufficiëntie treft met name oudere katten. Er zijn echter ook erfelijke vormen die zich bij jonge katten al voordoen. Het risico neemt met de leeftijd toe en nierproblemen komen bij meer dan 30% van de katten ouder dan 15 jaar voor. Chronische nierinsufficiëntie is de belangrijkste doodsoorzaak bij oudere katten. In het eindstadium is de nier verhard en klein geworden; deze nieren noemen we ook wel 'schrompelnieren' .

Wat zijn de symptomen die kunnen duiden op nierproblemen?

  • veel drinken en veel plassen
  • verminderde eetlust
  • vermagering
  • uit de bek stinken (doordat afvalstoffen via het speeksel uitgescheiden kunnen worden)
  • braken en/of diarree (doordat de kat zichzelf aan het vergiftigen is. Normaal worden deze giftige stoffen door de nieren uitgescheiden)
  • De kat kan uitgedroogd raken, ondanks dat hij of zij veel drinkt.
  • lusteloos en slapte worden.
  • Mottige of vervilte vacht

20150922 090622



Hoe stellen we diagnose?

We kunnen aan de hand van het soortelijk gewicht van de urine zien of een kat veel of weinig drinkt. Normaal is het soortelijk gewicht van een kat 1.030 tot 1.050. Bij een kat met (beginnende) nierproblemen zie je dat het soortelijk gewicht van de urine lager is dan 1.020 en kan er eiwit in de urine aanwezig zijn. U kunt bij ons in de praktijk een urineopvang-kit (katkor®) komen halen. Met deze opvangkit kunt u de urine van uw kat thuis opvangen en deze bij ons langs brengen voor onderzoek.



Refractometer

Door middel van bloedonderzoek kun je aantonen of er een nierprobleem aanwezig is. In onze praktijk hebben we de mogelijkheid zelf bloed te analyseren waardoor u kunt wachten op de uitslag. De nierfunktie wordt bepaald door twee stoffen in het bloed te meten. De ene is ureum (een afbraakprodukt van eiwit) en de andere is creatinine. Beiden zullen verhoogd zijn in het bloed bij nierinsufficiëntie.

Nierfalenkat

Bloeduitslag van nierpatiënt.
Duidelijk is te zien dat de waarden van ureum en creatinine verhoogd zijn.


Andere veranderingen die in het bloed kunnen worden waargenomen bij nierinsufficiëntie zijn een verhoogd fosfaat, een verlaagd kalium, en bloedarmoede en een verhoogde bloeddruk.


Hoe behandelen we een kat met nierinsufficiëntie?

In principe kunnen we de nieren in geval van nierinsufficiëntie niet beter maken. We kunnen er wel voor zorgen dat de nieren niet extra worden belast en we kunnen er voor zorgen dat de kat minder last heeft van de gevolgen van het nierfalen:

  • Nierdieet: Nierdieet is een dieet wat speciaal gemaakt is voor katten met nierinsufficiëntie. Dit voer bevat minder fosfor (fosfaat) en minder eiwit zodat de nieren minder belast worden om deze stoffen af te breken en uit te scheiden. Nierdieet bevat daarnaast meer energie en is extra smakelijk omdat de meeste nierpatiënten een slechte eetlust hebben.

Met medicijnen kunnen een aantal processen in en rond de nieren in positieve zin kunnen worden beïnvloed:

  • ACE-remmers: ACE-remmers als Fortekor® en Benakor® verlagen de bloeddruk en verbeteren de doorbloeding van de nieren.

  • Semintra®: Deze angiotensine receptor blokker (ARB) is een oplossing voor oraal gebruik die het eiwitverlies via de nieren vermindert en verbetert tevens de doorbloeding van de nieren.

  • Fosfaatremmers/binders: Ipakitine® en Pronefra® en zijn voedingssupplementen welke in het maagdarmkanaal de calcium- en fosfaatopname regelen waardoor er minder fosfaat wordt opgenomen, uremische toxinen worden gebonden en de progressie van het nierfalen wordt vertraagd.
  • Amlodipine®: Amlodipine kan worden ingezet als bloeddrukverlagend medicijn.
  • Kaliumtabletten: Wanneer er door de nierinsufficiëntie een verlaagd kaliumgehalte in het bloed aanwezig is kan het soms raadzaam zijn dit tekort aan te vullen.

 

Hoe is de prognose van een kat met nierinsufficëntie?

De prognose is heel wisselend. Er zijn katten die na de diagnose het nog jaren uitstekend doen op het nierdieet en de medicatie, maar ook komen we dieren tegen waar de aanpak minder goed aanslaat en er helaas op relatief korte termijn voor euthanasie moet worden gekozen. In zijn algemeenheid is het raadzaam om de kat goed te observeren en in geval van twijfel te overleggen met één van onze dierenartsen.